Odysseus
Odysseus, koning van het eiland Ithaka, zoon van Laërtes en Antikleia, was in de Griekse mythologie een gevierde held, het bekendste was hij voor zijn rol in de Trojaanse oorlog en om zijn tien-jarige reis naar huis genaamd "de Odyssee", beschreven door Homerus.Sommige verhalen handhaven dat zijn vader Sisyphus was, stichter van de stad van Korinthe en een sluw man die Hades te slim af wist te zijn. Deze versie zegt dat Sisyphus Anticlea vóór haar huwelijk met Laertes verleidde en dat Odysseus de slimheid van Sisyphus heeft geërfd.
Opgeleid door de centaur Chiron, begon Odysseus al op vroege leeftijd blijk te geven van grote kracht en moed. Bij het jagen met zijn ooms en zijn grootvader, was de jonge held de volwassen mannen voor bij het doden van een wild zwijn. Voordat het schepsel stierf verwondde het dier Odysseus aan zijn been met haar scherpe slachttand, en liet een permanent litteken bij hem achter.
Toen Odysseus de mannelijkheid bereikte, stapte koning Laertes opzij en liet zijn zoon het bewind over Ithaca. Rond dezelfde tijd begon Odysseus na te denken over het huwelijk. Net als andere jonge mannen en helden in Griekenland wilde hij Helena, de mooie dochter van koning Tyndareos van Sparta. Maar Ithaca was een arm Koninkrijk en Odysseus had weinig hoop haar hand te kunnen overwinnen. Niettemin ging hij naar Sparta als vrijer.
In Sparta gaf Odysseus snel blijk van zijn geslepenheid, hij werd daarvoor direct beroemd. Menigtes mannen waren naar Sparta gekomen om de hand van Helena en koning Tyndareos vreesde wat er zou kunnen gebeuren wanneer hij één van hen koos om zijn dochter te huwen. Odysseus adviseerde de koning om alle de vrijers een eed te laten zweren om Helena en de man die haar zou trouwen te beschermen. De aanbidders gingen daarmee akkoord en aldus werd Menelaos gekozen als Helena's echtgenoot. Om zijn dankbaarheid aan Odysseus te betuigen, hielp Tyndareos Odysseus bij het winnen van de hand van zijn nicht Penelope, op wie de jonge held verliefd was geworden. Het stel keerde samen terug naar Ithaca en Penelope baarde Odysseus een zoon genaamd Telemachus.
De Trojaanse oorlog
(Zie ook: Troje en de Trojaanse oorlog).Toen de Trojaanse oorlog begon, probeerde Odysseus deel te nemen. Een orakel had hem verteld dat als hij ten strijde zou trekken, hij 20jaar lang weg zou zijn en als een bedelaar zou terugkeren. Dus Odysseus deed alsof hij gek geworden was en bezaaide zijn velden met zout in plaats van zaden. Wanneer ambtenaren hem kwamen halen, verdachten zij hem ervan een list uit te voeren en zetten de zuigeling Telemachus in het veld. Odysseus stopte de ploeg om te voorkomen dat hij het kind zou doden, iets wat een gek volgens de ambtenaren niet zou hebben gedaan.
Volgens de Ilias was Odysseus in de Trojaanse oorlog vooral een adviseur en spreker en niet zozeer een krijger. Hij hielp de verblijfplaats van Achilles te ontdekken en de grote held te overtuigen aan de oorlog mee te doen. Hij misleidde Clytemnestra, echtgenote van Agamemnon, zodat de Griekse schepen gunstige wind op hun reis naar Troje zouden hebben. Wanneer een bemiddelaar nodig was om ruzies tussen Agamemnon en Achilles af te wikkelen, trad Odysseus als mediator op. Hij bespioneerde eveneens de Trojanen en ontdekte hun plannen.
Bekend om zijn welsprekendheid werd Odysseus vele malen opgeroepen om advies te geven. Hoewel hij moedig vocht, verkoos hij strategie boven heldendaden. Toen de Grieken de Trojaanse profeet Helenus vroegen wat ze moesten doen om de haven van Troje te bereiken, was het Odysseus die voor raad zorgde. Hij gebruikte bedrog om Philoktetes, houder van de boog en pijlen van Hercules, aan de gevechten te laten deelnemen. Hij gebruikte ook zijn geslepenheid om Troje binnen te sluipen en de Palladium te stelen, een standbeeld van Athena waarvan de Trojanen dachten dat het de stad zou beschermen en geluk zou brengen. Odysseus kwam ook met het idee te doen alsof de Grieken uit de buurt van Troje weg voeren en tegelijkertijd een enorme houten paard aan de Trojanen aan te bieden. Deze truc resulteerde uiteindelijk in de eindoverwinning voor de Grieken (het paard van Troje komt overigens niet in de Ilias voor).
Op reis naar huis, na de overwinning op Troje, zou Odysseus 10 jaar onderweg blijven, na grote omzwervingen en allerlei belevenissen, keerde hij eindelijk terug op Ithaca (Zie: "De Odyssee" van Homerus). Vervolgens moest hij zijn identiteit aan zijn vrouw Penelope bewijzen, die al lange tijd in de veronderstelling was dat Odysseus was omgekomen.
Er zijn verschillende verhalen over de laatste levensjaren van Odysseus, sommige beweren dat hij per ongeluk omkwam door de hand van Telegonius, zijn zoon. Andere verhalen vertellen dat hij Callidice huwde, koningin van Thesprotia en daar heerste terwijl Penelope nog steeds in leven was. Weer andere verhalen vertellen over een verbanning van Odysseus door nabestaanden van rivalen die hij doodde tijdens zijn "Odyssee".
