Egypte (Arabisch: Misr)
Land in Noord-Oost Afrika, hoofdstad: Kaïro. Het belangrijkste deel is het Nijldal dat tussen de Libische en de Arabische woestijn gelegen is. In het noordoosten bevindt zich het schiereiland Sinaï, dat Egypte verbindt met het Aziatische werelddeel. De geschiedenis van Egypte ziet er in het kort als volgt uit (data onder enig voorbehoud):Resumerende tijdlijn van Egypte
Pre-dynastische tijd
| Tijdperk | Dynastie | Opmerkingen |
|---|---|---|
| 5000-3400 v.C | Neolithicum en bronstijd | Einde van deze periode: hiërogliefenschrift |
Oude rijk
| Tijdperk | Dynastie | Opmerkingen |
|---|---|---|
| 3400-2778 v.C | Dynastie I + II | Opper- en Neder-Egypte verenigd onder Menis en zijn opvolgers |
| 2778-2432 v.C Dynastie III - VI |
Dynastie III: 2778-2650 v.C. | Zoser bouwt trappenpiramide van Sakkara |
| Dynastie VI: 2650-2500 v.C. | Organisatie beambtenstaat. Cheops, Chefren en Micerinos bouwen de grote piramiden van Gizèh. Bloeitijd van de koningsmacht. Grote culturele ontplooiïng die zich voortzet onder de 5e dynastie en vervalt onder de 6e. | |
| 2423-2160 v.C. | Dynastie VII - X | Ineenstorting oude rijk. Egypte valt uiteen in lokale vorstendommen. Invallen van Aziatische nomaden. |
Middenrijk, hoofdstad: Thebe
| Tijdperk | Dynastie | Opmerkingen |
|---|---|---|
| 2160-1730 v.C. | Dynastie XI - XIII | XI : Hereniging van het rijk onder de vorsten van Thebe. Amenemhat I herstelt beambtenstaat. Centralisatie. Zijn opvolgers vernietigen de macht der lokale potentaten volkomen. Handelsverkeer met Kreta, Cyprus, Phoenicië. Bloeiperiode cultuur. XIII: Verval middenrijk, binnendringen Hyksos. |
| 1730-1580 v.C. | Dynastie XIV - XVII | Heerschappij der leenmannen en van de Hyksos. Aziatische veroveringen. 1600-1580 v.C.: Strijd tegen de Hyksos. |
Nieuwe rijk, hoofdstad: Thebe
| Tijdperk | Dynastie | Opmerkingen |
|---|---|---|
| 1580-1090 v.C. Dynastie XVIII - XX |
Dynastie XVIII: 1580-1557 v.C. | Amasis I verdrijft de Hyksos. De tijd der grote veroveringen breekt aan. Thoetmes I (1536-1520 v.C.) dringt via Palestina en Syrië door tot aan de Eufraat. Thoetmes III (1501-1447 v.C.) verovert Palestina, Syrië en Phoenicië. Wereldheerschappij. Culturele bloei. Onder Achnaton (Amenofis IV, 1370-1352 v.C.) godsdiensthervorming die het rijk verzwakt en die na zijn dood ongedaan gemaakt wordt. |
| Dynastie XIX | Horemheb (1350-1315 v.C.) herstelt de orde in het binnenland, zijn opvolger Sethos (1313-1292 v.C.) leidt omvangrijke expedities tegen Syrië, Libië en de Hettieten. Ramses II (1292-1225 v.C.) voert strijd tegen de Hettieten, maar leidt een nederlaag. Onder zijn regering bereiken kunst en cultuur weer een hoogtepunt. | |
| Dynastie XX | Onder de opvolgers van Ramses II (de Ramessieden), gaat het snel bergafwaarts met Egypte en de macht der Thebaanse Amon-priesters neemt toe. | |
| 1090-663 v.C. | Dynastie XXI - XXV | Aanvankelijk heerschappij der opperpriesters van Amon; later grote wanorde. Libische soldaten-vorsten bezetten de troon, zonder dat de toestand overzichtelijker wordt. Van 945-745 v.C. is Bubastis de hoofdstad van Egypte. De dynastieën XXIII-XV bestaan uit Ethiopische vorsten. In 671 v.C. veroveren de Assyriërs Egypte. |
| 663-525 v.C. | Dynastie XXVI | Restauratie > Hoofdstad: Saïs. Psammetichus I (663-609 v.C.) verdrijft de Assyriërs en Griekse handelaren vestigen zich in de delta. Necho II (609-593 v.C.) lijdt een nederlaag tegen Nebukadnezar II. Onder Amasis (568-525 v.C.) vindt een korte bloeiperiode plaats. |
| 525-332 v.C. Perzische overheersing. |
Dynastie XXVII - XXX | 525 v.C. Egypte door Perzië veroverd. Einde van de zelfstandigheid. Tot 404 v.C. is de Perzische overheersing volledig, daarna maken inheemse heersers zich soms zelfstandig, dit is echter niet blijvend. 332 v.C. Alexander de Grote verovert Egypte. Na diens dood Egypte onder de Ptolemeeën. |
Post-dynastische tijd
| Tijdperk | Periode | Opmerkingen |
|---|---|---|
| 332 v.C. -395 | : | Egypte deel van het Romeinse rijk, korenschuur van Rome. |
| 395-642 | : | Egypte deel van het Byzantijnse rijk (= afsplitsing van Rome) |
| 642-1517 Egypte veroverd door de Arabieren |
640-969 | Arabische stadhouders (v/a 868 onafhankelijk van het kalifaat. |
| 969-1171 | Fatimieden | |
| 1171-1250 | Ejoebieden | |
| 1250-1517 | Mamelukken | |
| 1517-1882 Turken |
1517 | Turkije verovert Egypte |
| 1798-1801 | Egypte-expeditie van Napoleon | |
| 1805-1849 | Mohammed Ali. Egypte maakt zich nagenoeg onafhankelijk van de Turken. | |
| 1859-1869 | Bouw van het Suez-kanaal | |
| 1882-1922 Engeland |
1882 | Bezetting door Engeland |
| 1883 | Sudan onafhankelijk | |
| 1898 | Sudan onder Engels-Egyptisch condominium | |
| 1883-1907 | Lord Cromer consul-generaal | |
| 1911-1914 | Lord Kitchener consul-generaal. De welvaart neemt toe, het nationalisme wordt onderdrukt. | |
| 1914-1922 | Officieel Engels protectoraat | |
| 1922-1953 Koninkrijk |
1922-1936 | Engeland verklaart Egypte onafhankelijk, Ahmed Foead, tot dusver Sultan neemt de koningstitel aan. |
| 1923 | Afkondiging van de grondwet | |
| 1936-1953 | Faroek wordt koning. Verdrag met Engeland, Engelse troepen blijven alleen nog ter bescherming van het Suez-kanaal. | |
| 1945 | Egypte treedt toe tot de Arabische liga | |
| 1953 | Faroek door het leger afgezet | |
| 1953-heden Republiek |
1953 | Naguib president, wordt in 1954 weer afgezet. Nasser wordt premier. |
| 1956 | Nasser wordt president. | |
| 1970 | Nasser overlijdt, Sadat wordt president. | |
| 1981 | Mubarak wordt president. | |
| 2011 | Mubarak wordt afgezet (Egyptische revolutie). | |
| 8-6-2014 | Abdul Fatah al-Sisi wordt president. |